Parafrenia to rzadkie, przewlekłe zaburzenie psychotyczne, które pojawia się zwykle u osób starszych (między 60. a 80. rokiem życia). Jest zbliżona obrazem do schizofrenii paranoidanej, ale przebiega z zachowaniem jasności umysłu, prawidłowej pamięci i funkcji poznawczych poza urojeniami. Najbardziej typowe są urojenia prześladowcze, wielkościowe, chory często czuje się śledzony, podsłuchiwany, doświadcza omamów słuchowych, czasem wzrokowych, a jednak zachowuje codzienne funkcjonowanie i ogólną sprawność intelektualną. Parafrenia nie prowadzi do tak silnej dezintegracji osobowości jak schizofrenia, nie wywołuje spłycenia emocji ani zaniku zainteresowań. Etiologia parafrenii jest niejasna, istotną rolę odgrywają czynniki biologiczne (mikroangiopatie, udary, neurodegeneracje), społeczna izolacja, przewlekły stres, przebyte infekcje OUN. Leczenie polega na podawaniu neuroleptyków nowej generacji w małych dawkach, wsparciu psychologicznym i monitorowaniu ogólnego stanu zdrowia. Niekiedy pomocna jest psychoterapia, pobyt w dziennych oddziałach psychiatrycznych, współpraca z rodziną. rokowanie jest zróżnicowane – w wielu przypadkach możliwe jest zatrzymanie rozwoju choroby i utrzymanie dobrej jakości życia przez długie lata. Częsta mylona z demencją czy podeszłego wieku; odpowiednia diagnostyka psychiatryczna pozwala na właściwą pomoc i opiekę.
