Zawał serca, czyli nagłe niedokrwienie mięśnia sercowego, jest stanem bezpośrednio zagrażającym życiu, którego szybkie rozpoznanie i działania ratunkowe mają kluczowe znaczenie dla przeżycia i ograniczenia uszkodzeń serca. Objawy zawału serca u mężczyzn zazwyczaj obejmują silny, długotrwały ból w klatce piersiowej, promieniujący do lewego ramienia, szyi lub żuchwy, duszność, zimne poty oraz uczucie ciężaru lub ucisku. U kobiet przebieg zawału może być mniej typowy – objawy takie jak ból brzucha, mdłości, silne zmęczenie, zawroty głowy czy duszność bywają bardziej dominujące i mogą prowadzić do opóźnienia rozpoznania. Pierwsza pomoc powinna rozpocząć się od oceny stanu poszkodowanego, zapewnienia spokoju i wygodnej pozycji półsiedzącej, ułatwiającej pracę serca i oddychanie. Ważne jest natychmiastowe wezwanie karetki pod numer alarmowy 112 lub 999 oraz podanie aspiryny, jeśli nie ma przeciwwskazań, co pomaga rozrzedzić krew i zmniejszyć ryzyko dalszych zakrzepów. Monitoring oddechu i świadomości oraz przygotowanie do ewentualnej resuscytacji to kluczowe elementy. Najczęstsze błędy to ignorowanie objawów, zwlekanie z wezwaniem pomocy oraz podawanie leków bez konsultacji. Konsekwencje opóźnień to rozległe zniszczenia mięśnia sercowego, zaburzenia rytmu i ryzyko śmierci. Prawo nakłada na świadków obowiązek udzielenia pomocy i wezwania służb ratunkowych. Ratownik musi zachować spokój, działać zgodnie z wytycznymi medycznymi i dbać o własne bezpieczeństwo. Wskazówki ułatwiające zapamiętanie objawów i działań to schemat: ból, duszność, pot, działania (wezwanie pomocy, podanie aspiryny, monitorowanie). Różnice między płciami należy uwzględniać, co pozwala na szybszą reakcję i ratowanie życia osób obu płci. Wiedza i szybka reakcja w przypadku zawału serca to podstawowe elementy ratownictwa medycznego dostępnego dla każdego na co dzień.
