Opieka długoterminowa to specjalistyczny rodzaj pomocy medycznej i społecznej skierowanej do osób przewlekle chorych, niepełnosprawnych lub starszych wymagających systematycznego wsparcia w codziennym funkcjonowaniu, która może być świadczona w domach opieki, zakładach leczniczych lub środowisku domowym. Prawo pacjenta w kwestii opieki długoterminowej opiera się na przepisach ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej oraz rozporządzeniach określających warunki i tryb udzielania takich świadczeń w ramach NFZ. Skierowanie na opiekę długoterminową wydaje lekarz prowadzący lub specjalista po ocenie stanu zdrowia, która uwzględnia stopień niesamodzielności, potrzeby pielęgnacyjne, rehabilitacyjne i wsparcie psychiczne. Kryteria formalne obejmują potwierdzenie konieczności stałej opieki ze względu na choroby przewlekłe, uszkodzenia ciała lub ograniczenia funkcji życiowych. Pacjent ma prawo do godnych warunków, zachowania intymności oraz dostępu do informacji o swoich prawach i planie leczenia. Personel medyczny jest zobowiązany do zapewnienia kompleksowej, indywidualnie dostosowanej opieki, a także koordynacji różnych specjalistów i wsparcia dla rodziny pacjenta. W praktyce pacjenci i ich bliscy często borykają się z problemami związanymi z brakiem miejsc, niejasnością procedur oraz dokumentacją wymaganą do przyjęcia. W takich sytuacjach warto posiłkować się pomocą Rzecznika Praw Pacjenta, który pomaga w egzekwowaniu praw oraz wyjaśnia obowiązujące przepisy. Najczęstsze pytania dotyczą procedur uzyskania skierowania, zakresu świadczeń, praw pacjenta w placówce oraz możliwości odwołania się w przypadku odmowy przyjęcia na opiekę długoterminową. Wiedza i świadomość praw pacjenta mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia odpowiedniej pomocy i jakości życia osób wymagających długotrwałej opieki.
