Zooterapia – scenariusz zajęć: poznanie z psem – medycyna naturalna, praktyczne porady i stosowanie

Scenariusz pierwszego spotkania z psem ma pomóc uczestnikom zrozumieć zasady bezpiecznego kontaktu, zbudować ciekawość bez presji i doświadczyć radości współpracy; zakłada grupę kilku osób, ciche, dobrze oświetlone pomieszczenie, matę odpoczynkową dla psa, krzesła ustawione w półokręgu i stolik z materiałami do dezynfekcji rąk. Zanim pies wejdzie, terapeuta omawia cel spotkania, prosi o odłożenie jedzenia i intensywnych zapachów, przypomina, że zwierzę może powiedzieć dość, a przerwy są mile widziane; uczestnicy dzielą się oczekiwaniami i własnymi doświadczeniami, a każda osoba wybiera gest, którym będzie sygnalizować chęć przerwy. Pies wchodzi z opiekunem w spokojnym tempie, zatrzymuje się na macie i ma chwilę na rozejrzenie; terapeuta opowiada krótko o sygnałach ciała psa i proponuje obserwację z dystansu, tak by każdy mógł nazwać to, co widzi: ogon, uszy, oczy, oddech, ruch. Następnie uczestnicy uczą się bezpiecznego podejścia: stoją bokiem, wyciągają rękę nisko i czekają na inicjatywę psa; opiekun wspiera zwierzę smakołykiem lub przerwą, jeśli sygnały wskazują na zmęczenie. Kiedy pies jest gotowy, terapeuta proponuje krótkie głaskanie po bokach szyi, liczenie trzech spokojnych wdechów i odsunięcie dłoni, aby sprawdzić, czy zwierzę ponownie szuka kontaktu; jeśli tak, pętla się powtarza, jeśli nie, uczestnik dziękuje i wraca na swoje miejsce. Kolejny etap to gra w odczytywanie sygnałów: pies wykonuje proste zadanie na macie, jak targetowanie nosa do dłoni, a uczestnicy opisują, co zauważyli i jak mogliby wesprzeć zwierzę; to uczy empatii i współdziałania. W części ruchowej grupa buduje miękki tor przeszkód z poduszek i pachołków, a jedna osoba prowadzi psa na luźnej smyczy, druga dba o przestrzeń, trzecia nagradza spokój; tempo jest dostosowane do zwierzęcia, przerwy na wodę są częste, a każde udane przejście wzmacnia się głosem i krótkim kucnięciem przy macie. Dla uczestników, którzy wolą kontakt pośredni, przygotowuje się zadanie z pielęgnacji: czesanie miękką szczotką lub przecieranie łap mokrą ściereczką, zawsze na sygnał gotowości psa; można także przygotować pudełko zapachowe i zachęcić psa do wyszukiwania smakołyków, uczestnicy liczą powolne oddechy i opisują, jak zmienia się rytm ich ciała. Finał zajęć to ćwiczenie regulacji: wszyscy siadają w półokręgu, pies odpoczywa na macie, terapeuta prowadzi krótką wizualizację oddechową, proponuje delikatne rozciąganie barków i karku, a następnie każdy uczestnik mówi, co było dla niego najbardziej kojące i czego chciałby spróbować następnym razem. Na koniec następuje podziękowanie psu i opiekunowi, porządki, mycie rąk, zapisanie obserwacji i krótkie wskazówki do domu: uważne spacery, czytanie sygnałów mijanych psów, nauka mówienia stop w relacji ze zwierzętami. Scenariusz zawiera margines elastyczności, bo dobrostan psa jest nadrzędny; jeśli pogoda dopisze, część spotkania można przenieść na dwór, gdzie ćwiczy się chodzenie wśród bodźców, zatrzymania przy przejściach i rozpoczynanie kontaktu od obserwacji. Współpraca z nauczycielem, opiekunem lub fizjoterapeutą pozwala powiązać zajęcia z celem uczestnika, czy to koncentracja, czy motoryka, czy odwaga społeczna; każdy etap ma jasny początek i koniec, żeby układ nerwowy miał poczucie przewidywalności. Tak zbudowane pierwsze poznanie z psem jest bezpieczne, angażujące i pozostawia pozytywną pamięć w ciele, która procentuje na kolejnych sesjach i w codziennych sytuacjach spotkań ze zwierzętami.